Een genrevoorstelling van een dorpsschool met een levendige presentatie van een onderwijzer met zijn leerlingen. De sfeer van de school is geheel in overeenstemming met andere interieurstukken van van Ostade. De uitstraling is die van boertige eenvoud en zorgeloosheid. De lichtinval van links richt de aandacht op een groepje leerlingen in het midden. De atmosfeer van geconcentreerde activiteit wordt voortgezet in de afbeelding van de groep leerlingen in de achtergrond. De uil op zijn stok gezeten naast de onderwijzer kan in deze context gezien worden als een verwijzing naar wijsheid.
De gehele voorstelling met het thema ‘Dorpsschool’, met zijn nadruk op vlijt en ijver, past in de ontwikkeling die zowel Isack als Adriaen doormaken in hun genrestukken in de jaren veertig van de zeventiende eeuw. Evenals de voorstellingen van het boerenleven heeft deze dorpsschool een komisch aspect met zijn chaotische warboel die herinnert aan Pieter Breughels ‘De Ezel op School’ (1556).
Isack van Ostade (1621-1649)
Isack Jansz. van Ostade was een Nederlandse schilder en tekenaar. Hij behoorde tot de Hollandse School en was een jongere broer en leerling van Adriaen van Ostade (1610-1685). Van Ostade was actief in en om Haarlem vanaf 1629. Hij werd toegelaten tot het Haarlemse Sint-Lucasgilde in 1643. Er zijn van Isack van Ostade om en nabij de honderd schilderijen bekend, hoofdzakelijk portretten, landschappen en genrestukken.
Aanvankelijk ontving van Ostade zijn opleiding van zijn broer Adriaen. In 1641 begon Isack echter voor zichzelf. In zijn vroege periode werd hij werd sterk beïnvloed door het werk van Rembrandt, maar al snel ontwikkelde hij een eigen stijl. Ook menen sommigen in zijn vroege landschappen de invloed van Salomon van Ruysdael te zien. Dit vermoeden wordt versterkt door het feit dat Ruysdael in 1640 een rechtszaak aanspande tegen van Ostade wegens een openstaande schuld voor kost, inwoning en onderwijs.
Behalve schilderijen in olieverf maakte van Ostade ook pentekeningen. Aangezien de meeste van deze werken niet te linken zijn aan werken in olieverf wordt vermoed dat hij deze tekeningen waarschijnlijk voor zijn eigen plezier vervaardigde.
Literatuur:
Ecole flamande et hollandaise, Catalogue sommaire illustré des peintures de Musée de Louvre, Paris 1979, Nr. M.I. 948.
