Hollandse Renaissance twaalfarmige bolkroon

Een kroon van gegoten messing met in totaal twaalf armen, verdeeld over twee lagen. De centrale stang van de kroon is opgebouwd uit een aantal geprofileerde elementen met ringen waartussen zich een drietal grote decoratieve vormen bevindt. Aan de bovenkant een paddenstoel, in het midden een vaasvorm en aan de onderkant een bol die eindigt in een druppel. Op de bovenste paddenstoel bevinden zich drie staande schildjes in kwabstijl, welke bedoeld zijn voor het familie-, stads-, of kerkelijk wapen. Aan de ringen tussen de geprofileerde elementen zijn de fraai gebogen armen bevestigd. Deze zijn bij de aanzet gedecoreerd met zowel naar onderen als naar boven omkrullende voluten. De twaalf armen in de vorm van gestileerde dolfijnen, dragen schotelvormige vetvangers waarop de met banden versierde kaarsenhouders bevestigd zijn.

In de Lage Landen ontstond in de 17e eeuw een nieuw type verlichting: de bolkroon van gegoten messing met een rijk geprofileerde stang en aan de onderkant een bol die eindigde in een druppel. De fraai gebogen armen werden, in één of meer lagen, cirkelvormig rond de stang bevestigd.

Hoewel bolkronen op 17e-eeuwse schilderijen frequent zijn afgebeeld – en dus de indruk wekken dat zij in vrijwel ieder huishouden aanwezig waren – heeft onderzoek van boedelinventarissen uitgewezen dat bolkronen niet erg vaak in woonhuizen werden toegepast. Waarschijnlijk vond men ze voornamelijk in de huizen van zeer gefortuneerde eigenaren waar zij, vanwege de rijke lichtreflectie in de verschillende vormen en profielen, een zeer begerenswaardig onderdeel van de inrichting vormden.

Literatuur:
C. Willemijn Fock, red., Het Nederlandse interieur in beeld 1600-1900, Zwolle 2001
Peter Thornton, Authentic Decor, The Domestic Interior 1620-1920, Londen 2000