Franse Louis XVI pendule

Franse Louis XVI pendule

Prijs: Prijs op aanvraag

Aangeboden door Kollenburg Antiquairs BV



Franse Louis XVI pendule Franse Louis XVI pendule Franse Louis XVI pendule Franse Louis XVI pendule

Het uurwerk heeft een achtdaags gaandwerk met een anker-echappement. Het slagwerk op sluitschijf slaat de hele en halve uren op een enkele bel. De uren zijn aangeduid met Romeinse cijfers en de minuten met Arabische cijfers. De wijzerplaat is op het emaille gesigneerd Fettiner à Paris. De signatuur keert terug op de achterplatine van het uurwerk. Over Fettiner is zeer weinig bekend, behalve dan dat hij vermoedelijk een Zwitser was uit Genève.
De emaille wijzerplaat is gesigneerd aan de achterkant G. Merlet. Dit verwijst naar Georges-Adrien Merlet (1754-1812) die zijn carrière begon als leerling van Elie Barbezat later met Joseph Coteau en Henri-François Dubuisson gerekend werd tot de grootste emailleurs aan het einde van de achttiende eeuw.

Het basement van de klok wordt gedragen door zes grote afgeplatte pootjes. Zij ondersteunen het elegant gecontourneerde verguld bronzen podium welke onderbroken wordt door een massief blok van groene porfier, ook wel serpentine genoemd. Centraal geplaatst op een ronde kolom bevindt zich het liervormige uurwerkhuis, eindigend met een afbeelding van de zonnegod, welke zich aan de achterzijde herhaalt. Rondom de wijzerplaat slingeren twee in elkaar verstrengelde slangen. Ook dit motief herhaalt zich aan de achterzijde. Aan weerszijden van de lier staan grote gepatineerd bronzen vrouwelijke figuren, die de dag en de nacht symboliseren.

Het thema van de klok is tijd en de onverbiddelijkheid van het verstrijken van de tijd. Zo zijn de gepatineerde bronzen figuren aan weerszijden van het uurwerk de personificaties van de Dag en de Nacht.
Links zien we Eos, de Griekse godin van de dageraad. Iedere morgen stond zij vroeg op en vloog al strooiend met rozen door de lucht om Helios naar boven te begeleiden en zo het licht weer aan de hemel te brengen. Aan de rechterzijde zien we Nyx, de Griekse godin van de nacht, te herkennen aan haar sluier en de neerwaarts gerichte fakkel die ze in haar hand draagt. Elke avond leidde zij de nevelen van Erebos als een donkere sluier over de aarde. Vanaf de vroegmoderne tijd werden Dag en Nacht beschouwd als vernietigende krachten omdat zij steeds weer het verstrijken van de tijd aangaven, hetgeen uiteindelijk altijd zou leiden tot de dood. Samen vormen zij een onlosmakelijke eenheid. Voor hen op de grond ligt een toorts met twee vlammen, welke de beide zijden van het licht symboliseert. Het klokkenhuis wordt omrand door twee in elkaar verstrengelde slangen die samen een cirkel vormen, hetgeen een variatie kan zijn op de Ouroboros, waarbij de slang de cyclische aard en het eeuwige terugkeren van het leven symboliseert.

De beide godinnen worden beschenen door het licht van Apollo die vanuit de kop van de lier toeziet op het geheel. Hoewel Apollo en Helios in de literatuur twee aparte goden waren, werden zij al in de Romeinse cultus vereenzelvigd tot één figuur als brenger van het licht.
Vanaf het midden van de 17e eeuw werd de figuur van de zonnegod geassocieerd met Louis XIV, toen hij op veertienjarige leeftijd als Apollo Helios in een gouden kostuum ten tonele verscheen als de opkomende zon terwijl de andere dansers om hem heen bewogen als de planeten rondom de zon.  
Het beeld van de koning als stralend middelpunt, vereenzelvigd met Apollo, raakte dermate verbonden aan het koningschap dat het uiteindelijk de heerschappij van Louis XIV oversteeg en synoniem bleef aan het huis van Bourbon tot aan de revolutie.

Porfier is een stollingsgesteente met een typische structuur van grotere kristallen binnen een grondmassa van kleinere kristallen. Porfier is een relatief zeldzaam gesteente en werd reeds in de oudheid als kostbaar gesteente gewaardeerd en toegepast. De hier gebruikte variatie groene porfier, of serpentine, werd gedolven in de regio Laconia in Griekenland. In de oudheid werden hier al vazen, zuilen en vormstukken van vervaardigd. Vele van deze objecten hebben de tand des tijds doorstaan en zijn in de 18e eeuw voorzien van monturen, of aangepast naar een modieuze vorm.

De bronzen kunnen op stilistische gronden worden toegeschreven aan de Parijse bronzier François Rémond (1747-1812).

François Rémond werd in 1774 toegelaten als maître fondeur tot het Parijs gilde en ontwikkelde zich tot één van de meest vooraanstaande en beroemde bronswerkers van zijn tijd. Hij werkte veel samen met de prominente Marchand-Mercier Dominique Daguerre en leverde meerdere objecten voor Louis XVI en zijn familie. Verder is bekend dat hij tot 1788 veel samenwerkte met Pierre Gouthière, dat hij de bronzen leverde voor Jean Henri Riesener, en dat hij samenwerkte met David Roentgen.

literatuur:
Philippe Malgouyres, Porphyre; la pierre pourpre des Ptolémées aux Bonaparte, Parijs, 2003

 

 

Periode
ca. 1785
Materiaal
Vuurverguld en gepatineerd brons, geëmailleerde wijzerplaat, porphyre vert de Grèce
Signatuur
Wijzerplaat en uurwerk gesigneerd: Fettiner à Paris
Referentie
100-520
Afmetingen
60 x 41 x 20.5 cm

Aangeboden door

Kollenburg Antiquairs BV

Postbus 171
5688 ZK Oirschot
Nederland

+31 499578037
+31 655822218
http://www.kollenburgantiquairs.com/

Gallerie profiel

Ontdek ook


Volg ArtListings


Site by Artimin