Aangeboden door Van Nie Antiquairs
Een vierdeurskast gedecoreerd met beelden is welhaast het meest karaktervolle en rijkste meubelstuk uit de Nederlandse 17e eeuw. De in eikenhout gesneden beelden werden niet door de meubelmakers (schrijnwerkers) zelf vervaardigd maar door de daarvoor bevoegde beeldsnijders.
Dergelijke kostbare meubelen werden besteld voor pasgehuwde stellen als bruidschat om het destijds zo kostbare (zelf geborduurde) linnengoed in te huisvesten. Omdat een beeldenkast vaak het meest exclusieve meubelstuk van het huis was werd deze in de ‘voorsael’ geplaatst. In deze belangrijkste en representatieve ruimte van het huis toonde de beeldenkast niet alleen de weelde en goede (moderne) smaak van de bezitters, maar verwees ook naar diens vertrouwdheid met de goede deugden die zo veelvuldig op de kast zijn afgebeeld.
Onder een geprofileerde kroonlijst bevindt zich een rijk gedecoreerd fries met snijwerk van een tweemaal een door vogels geflankeerde vaas met fruit omgeven door rankwerk. Het fries wordt onderbroken door drie kopconsoles die de kroonlijst lijken te dragen. Hieronder drie gestoken en deels vrijstaande kariatiden onder een Ionisch kapiteel. Deze vrouwen figuren symboliseren de ‘goddelijke deugden’ v.l.n.r.: Geloof, Liefde en Hoop. Geraffineerd is de wijze waarop de figuren los hun plek binnen de ruimte opeisen, door een voet niet geheel op het basement te plaatsen maar naar voren uit te laten steken.
De deuren van de kast zijn voorzien van de gesneden panelen, vier in de onderkast, twee in de bovenkast, omgeven met gesneden eikenhouten lijsten en ebbenhouten strips. In deze panelen zijn wederom de zeven deugden weergegeven omringt door rankwerk. In de bovenkast vinden we links nogmaals Caritas, en rechts Temperantia. Op de linkerdeur van de onderkast Spes en daaronder Justitia, op de linkerdeur Fortitudo en daaronder Prudentia. In de onderkast wordt de verticale lijn doorgezet met drie gecanneleerde halfzuilen voorzien van Korinthische kapitelen eindigend op een cartouche met daarin wederom drie personificaties; Justitia geheel links, in het midden Prudentia en geheel rechts Fortitudo.
De kast staat aan de achterzijde op doorgetrokken stijlen en aan de voorzijde op twee geëboniseerde bolpoten onder een lange lade met drie leeuwenmaskers en rankwerkdecoraties.
**Iconografie**
Op deze kast zijn de personificaties van de zeven voornaamste christelijke deugden afgebeeld. Deze deugden zijn herkenbaar doordat ze zijn afgebeeld met hun bijbehorende attributen. Zo identificeren we de drie ‘goddelijke deugden’: *Fides*, (Geloof - herkenbaar aan het boek), *Spes*, (Hoop - met het anker en de papegaai) en *Caritas*, (Liefde - met kinderen).
Daarnaast zijn de vier ‘kardinale deugden’: *Justitia*, (Rechtvaardigheid - met een zwaard en een weegschaal), Temperantia (Gematigheid - met een scepter en een kelk waarin ze water bij de wijn doet), Fortitudo (Kracht- met een zuil) en Voorzichtigheid (Prudentia, met een slang en een spiegel).
De maker van de kast heeft op zeer creatieve wijze omgesprongen met het feit dat hij 12 mogelijkheden had om zeven personificaties weer te geven. Hierdoor zijn vijf deugden dubbel afgebeeld. Echter is ervoor gekozen om de dubbele personificaties op verschillende wijzen af te beelden waardoor er geen sprake is van herhaling.
Vanwege het vele rankwerk en de vrij massieve figuren kan ervan uitgegaan worden dat deze kast rond 1640 te dateren valt.
Site by Artimin